Relatiestress. Soms lijkt het alsof je nergens meer met je partner over kunt praten zonder geïrriteerd te raken. Je wijst voortdurend naar elkaar. En argumenteert als een advocaat om je schuld te weerleggen. Maar er is niet één dader en één slachtoffer als je aan het worstelen bent in een liefdesrelatie. Je bent allebei dader en slachtoffer. Samen ben je verantwoordelijk voor de relatiestress en de relatieproblemen.
Relatiestress
In een relatie is er meestal wel een voorkeurshouding. De één is meer de aanjager en de ander een terugtrekker, of te wel een chimpansee en een schildpad. Hoe harder de chimpansee schreeuwt en bonkt, des te verder trekt de schildpad zich terug in de veiligheid van zijn schild. Hij houdt zich koest totdat de storm is gaan liggen, om in godsnaam maar geen ruzie te krijgen. We hebben allemaal onze voorkeuren en wisselen soms ook van rol. Het tragische is dat chimpansees zich nu eenmaal aangetrokken voelen tot schildpadden, en andersom. Dus je kunt beter een manier vinden om elkaar toch te bereiken.
Schreeuw om liefde
Ook al voelt het helemaal niet zo als je er middenin zit, de chimpansee en de schildpad willen hetzelfde: verbinding. De chimpansee vecht en is in paniek. Ze wil zich gezien voelen, erkenning. Houdt hij eigenlijk nog wel van haar? En de schildpad doet het tegenovergestelde. Hij verdwijnt. Onbenullige huishoudelijke irritaties lopen uit op heftige ruzies en er ontstaat relatiestress.
In een eerder blog schreef ik al hoe dit werkt. Dat er voortdurend omstandigheden zijn waardoor onze partners pijn triggeren. Iets onbenulligs wordt ineens reusachtig. Er ontstaat een paniekreactie. En we reageren primair:
- fight
- flight
- freeze
Je komt in een contraproductieve dynamiek, als rennen in drijfzand. Samen zak je steeds verder weg. Je scheurt oude wonden open en creëert nieuwe, trekt elkaar steeds verder mee in een destructieve spiraal. En dit veroorzaakt relatiestress.
Relatietherapie
Stellen gaan over het algemeen niet naar een relatietherapeut als het allemaal koek en ei is. Er is relatiestress, er zijn al langer problemen. Meestal is er al ontzettend veel gebeurd. Het is dan behoorlijk lastig om je (helemaal als eerste) nog kwetsbaar op te stellen. Eigenlijk denk je alleen maar slechte dingen over de ander en voelt het als een opgave om naar elkaar te luisteren, omdat je alles toch al gehoord hebt.
Stel je partner voor als driejarige
Als je het gevoel hebt, dat jouw partner degene is die fout zit, stel je dan voor dat jouw partner een kind is van een jaar of drie. Probeer die kwetsbaarheid bij de ander op te zoeken. Wat denk je dat het driejarige kind nodig heeft? Kun je misschien zonder (voor)oordeel luisteren naar jezelf en de ander?
Echt luisteren.
Is het mogelijk om op die moeilijke momenten je ego even opzij te zetten en je met nieuwsgierigheid open te stellen?
Pas vanuit compassie ontstaat ruimte voor verbinding
Of als het onmogelijk voelt om compassie voor jezelf te voelen, als je gebukt gaat onder schaamte of schuld, stel jezelf dan (ook) voor als driejarige.
Wat heb jij eigenlijk nodig?
Ben je bereid te zorgen voor het kind dat in jou zit?
Relatiestress verergert snel en gemakkelijk
De enige manier om de problemen en het gedoe te doorbreken is door actief naar jezelf te kijken. Door te zien wat jij doet om die relatiestress te vergroten. En te zien dat de ander (ook) op zijn of haar manier, z’n best doen. Door elkaar niet langer als de vijand te gaan zien. De dynamiek waar jullie steeds opnieuw in meegezogen worden, die dynamiek is het probleem. Het gaat niet om het dopje dat niet op de tandpasta zit. Het gaat altijd ergens anders over.
Wat heb jij nu nodig?
Ben je bereid je (als eerste) kwetsbaar op te stellen? Alleen dan komt er een opening.
Ben je bereid om te zien wat het is dat jij doet dat niet helpend is om de verbinding te herstellen?
Accepteer dat je een chimpansee bent, of juist een schildpad. Stop met wijzen naar de ander. Er is maar één weg naar verbinding en liefde en daarvoor hoef je maar twee dingen te doen:
- Stel je kwetsbaar op
- Kijk in de spiegel
Ja, ik weet het. Makkelijker gezegd dan gedaan. Kun je wel een klein beetje hulp gebruiken? Wil je in verbinding komen met jezelf, en je partner, zit je vast, lukt het niet om je relatiestress op te lossen? Ik kan je, met maar ook zonder je partner, helpen met individuele liefdescoaching of samen in relatietherapie. Wacht niet tot het te laat is.
